Fusietrein dendert door!

Fusie met Zeevang per 01-01-2016

In 2012 besloot de gemeenteraad van Zeevang te gaan fuseren met de gemeente Edam-Volendam. Het liefst wilde Zeevang ook nog de gemeente Waterland erbij. En het moest snel, in ieder geval zo snel dat het geen verkiezingsitem zou zijn bij de verkiezingen van 2014. Op zich is de fusie met Zeevang door een strakke en sterke voorbereiding relatief goed verlopen. Desondanks spelen er, sinds de nieuwe coalitie is aangetreden in januari 2016, binnen de muren van het stadskantoor nog diverse ernstige aandachtspunten. Wij komen daar later nog op terug, alsmede op de financiële consequenties die de fusie met Zeevang tot en met 2017 heeft gehad.

Landsmeer wil ook wel fuseren

Enige weken geleden stond in de media dat de gemeente Landsmeer ook wel wil fuseren. Omdat het nogal ver weg ligt van Edam-Volendam, willen ze dan wel fuseren met Edam-Volendam én Waterland. Daarop volgde een reactie van de gemeente Waterland dat er helemaal geen noodzaak is voor Waterland om te gaan fuseren. Nog geen week later stond de krant echter vol met noodkreten over grote financiële tekorten bij de gemeente Waterland. Dat betekent dat we kunnen wachten op het volgende verzoek, namelijk fuseren met Landsmeer en Waterland.

Fusie is niet verplicht

De coalitiepartijen (VVD, CDA, Zeevangs Belang en Lijst Kras) laten het maar rustig over zich heen komen. Weten zij veel. Zeevangs Belang zal geen ‘nee’ zeggen tegen nog een fusieverzoek. Het maakt immers de invloed van het grote ‘Volendam’ nog kleiner. De VVD en het CDA zullen ook niet tegenstemmen, het zijn immers veelal hun partijgenoten uit de buurgemeenten die vragen om hulp. Weten ze bij Lijst Kras überhaupt iets van staats- en bestuursrecht? Maar een fusie is natuurlijk niet verplicht. In het regeerakkoord is aangegeven dat provincies mogen ingrijpen bij gemeenten die langjarig afhankelijk zijn van gemeenschappelijke regelingen op essentiële onderwerpen. Daar is in de gemeente Edam-Volendam geen sprake van. Bovendien kunnen de gemeenten Landsmeer en Waterland ook met andere gemeenten gaan fuseren, zoals met Oostzaan en Wormerland, maar die hebben voorlopig even vriendelijk bedankt.

Waarom willen ze fuseren?

Meestal wordt aangegeven dat gemeenten de taken die overgeheveld worden door het Rijk, niet meer aan kunnen. Dan lijkt hulp van de buren natuurlijk direct voor de hand te liggen. Je laat je buurgemeente toch niet opgezadeld zitten met zoveel werk en weinig ambtenaren, terwijl wij ambtenaren zat hebben en dat werk er met gemak bij kunnen doen? Dat is echter meestal niet de echte reden. De echte reden is meestal dat de betreffende gemeenten er financieel slecht voor staan. En dan lonkt de algemene reserve van de gemeente Edam-Volendam. Dat zou immers voor die gemeenten een hoop oplossen. De kosten van al die kleine kernen worden dan verdeeld over alle inwoners van de nieuwe gemeente.

Wat kan onze gemeente doen?

Het belangrijkste is dat we onze eigen zaakjes op orde hebben en dat we duidelijk in beeld laten brengen (onafhankelijk) wat de eventuele consequenties van een nieuwe fusie zijn voor onze gemeente. We hoeven niet op ieder verzoek zomaar ‘ja’ te zeggen. We mogen er zelf ook nog wel iets van vinden. Sterker nog, als we echt niet willen fuseren kunnen we dat voorlopig nog een tijdlang tegen houden. Dan moet het college echter wel aan de slag. En wij hebben er een hard hoofd in dat onze wethouder financiën van Zeevangs Belang er alles aan gaat doen om tot op de bodem uit te laten zoeken wat een fusie met de gemeente Waterland en/of Landsmeer voor onze gemeentekas gaat betekenen. Hij lijkt er geen problemen mee te hebben dat onze gemeentekas toch al deels geplunderd is in de afgelopen twee jaar en hij krijgt van Zeevangs Belang waarschijnlijk ook geen belemmeringen voor een nieuwe fusie mee.

Wethouders nu al moeilijk benaderbaar

Los van de financiële consequenties die een fusie van Edam-Volendam met Waterland en Landsmeer voor onze gemeente zullen hebben, zal het ook leiden tot een nog slechtere bereikbaarheid van ons bestuur. De laatste tijd horen wij steeds vaker klachten van burgers dat ze niet terecht kunnen bij wethouders omdat ze het te druk zouden hebben. Ook zal bij een nieuwe fusie een nieuw stadskantoor weer de kop op steken. En wie mag dat betalen? Tenslotte zal ook het gebied veel te onoverzichtelijk en te groot worden.

Weloverwogen beslissen

Kortom, het is niet vanzelfsprekend dat als een andere gemeente “besluit” om te gaan fuseren, dat de gemeente die daarvoor wordt gevraagd meteen akkoord gaat. Laat eerst eens alle consequenties in beeld brengen. Als de consequenties negatief zijn voor onze inwoners, mag de politiek simpelweg ‘nee’ zeggen.

Wij kunnen niet anders dan hopen dat onze lokale politici zich hier eens in gaan verdiepen. Bij de fusie met Zeevang hebben we met z’n allen aangegeven dat we daarna minstens tien jaar met rust gelaten wilden worden. Zorg dan ook dat dat gebeurt, want waarom op de korte termijn nog een fusie?

Wij houden u op de hoogte.

Heeft u vragen of suggesties? Laat het ons weten via info@volendam80.nl